ارکان اصلی نگارش پروپوزال
شما برای انتخاب عنوان پروپوزال خود باید یک سری اصول را رعایت کنید. عنوان شما باید حال و هوای خبری داشته باشد، مختصر باشد و واضح بیان شود. یک اصل مهم این است که متغیرهای وابسته و مستقل را در عنوان به کار ببرید تا ارزش پروپوزال شما مشخص شود. عنوان نباید گمراه کننده باشد یعنی طوری انتخاب شود که بتواند به سرانجام درستی برسد. عنوان شما لزوماً باید سمت و سوی مطالب روز و جدید داشته باشد و این بخشی از اصول پروپوزال نویسی است. برای انتخاب عنوان و اهداف پروپوزال خود مقالات نحوه پیدا کردن موضوع برای پروپوزال و اهداف کاربردی در پروپوزال را مطالعه کنید.
در اصول پروپوزال نویسی یکی دیگر از مواردی که معمولاً شاید کمتر به آن دقت شود توجه به عبارت و کلمات کلیدی در پروپوزال است. در طرح های تحقیقاتی می توانید بین 3 الی 6 واژه را به صورت تخصصی انتخاب کنید. کلمه کلیدی که انتخاب می شود می بایست بر اساس منابع معتبر باشد. شاید در قوانین دانشگاه شما این بخش وجود نداشته باشد اما بدانید کلمات کلیدی به رتبه گیری پروپوزال شما کمک می کنند.
بیان مشکل از مهمترین اصول پروپوزال نویسی محسوب می شود که البته راه و روش خود را دارد. پژوهشگر می بایست دقیقاً معضل و مشکل مورد نظر را مطرح کرده و راه حل پیشنهادی خود نسبت به این مشکل را نیز اعلام نماید. تا حد امکان مساله مورد بحث می بایست واضح تشریح شود. یکی از اصول پروپوزال نویسی مبهم نبودن راهکارهای بیان مشکل است. از اصول پروپوزال نویسی برای بیان مساله این است که مشکل مورد نظر در جامعه را نشان دهید و ابعاد مختلف مشکل را بیان کنید. متغیرهای مورد مطالعه می تواند در این بخش تعیین شوند. زمان بندی درست نیز از اصول پروپوزال نویسی خواهد بود.
دو فاکتور مهم از اصول پروپوزال نویسی
اهمیت طرح تحقیق و سابقه تحقیقاتی گذشته از اصول پروپوزال نویسی محسوب می شوند و باید وجود داشته باشند. نبود هر یک ممکن است مشکلاتی به همراه داشته باشد که در نهایت برایتان دردسرساز می شود. اصول بیان اهمیت طرح تحقیق به این صورت است که باید کاربرد تحقیق خود را ثابت کنید. مثلاً اثبات نمایید که با توجه به فرضیه های موجود کاربرد موضوع شما چیست و یافته های طرح شما چطور می تواند نظریه های قبل را تکمیل نماید. موضوع دیگر این است که ارتباط بین طرح پیشنهادی نسبت به چالش روز را بیان کنید. از تاثیرات طرح خود در بحث های آموزشی و پژوهشی بگویید. این قسمت واقعاً می تواند به شما کمک زیادی نماید.
سابقه تحقیقاتی گذشته نیز ثابت می کند که شما از نظر پژوهش کاملاً حرفه ای ظاهر شده اید. هر طرحی که پیش از طرح شما ارائه شده است می تواند در این بخش بررسی شود. البته که پژوهشگر می تواند یک سری مطالعات دقیق نسبت به مستندات قبلی هم داشته باشد ولی به طور کلی در این قسمت نقاط قوت طرح خود و نقاط ضعف طرح های قبلی می تواند یک برگ برنده برای شما باشد. منابع انتخابی خود را نسبتاً به روز در نظر بگیرید و موارد منسوخ شده را کنار بگذارید. اگر بخواهید مطالب را از حالت عمومی به اختصاصی ببرید قطعاً به نتیجه خواهید رسید.
هدف شناسی کنید!
یکی از اصول پروپوزال نویسی هدف شناسی دقیق است. چیزی که دانشجویان آن را با انتخاب موضوع اشتباه می گیرند و فکر می کنند همین که موضوعی انتخاب شود یعنی هدف درستی در نظر گرفته شده است این تصور به کل اشتباه است. در اصول پروپوزال نویسی، اهداف تحقیق به دو دسته کلی و ویژه تقسیم می شوند. هدف کلی برگرفته از موضوع اصلی پژوهش شما است. هدف ویژه همان نکته مهمی است که قطعاً باید در نگارش پروپوزال به ان دقت شود. هدف ویژه به نوعی زیرشاخه هدف کلی محسوب می شود. در واقع مشخص می کنید که طرح ذکر شده چه مساله ای را پوشش می دهد و نسبت به چه مساله ای نمی تواند نتایج مشخصی داشته باشد. البته این قسمت به نوبه خود باید اصولی نوشته شود. برای انجام صحیح این بخش مقاله اهداف کاربردی در پروپوزال را مطالعه کنید.
از سوالات کمک بگیرید!
سیستم پرسش و پاسخ چند سالی است که بخش مهمی از اصول پروپوزال نویسی محسوب می شوند. گاه موضوع انتخابی شما به صورتی است که نمی توان نسبت به یافته ها پیش بینی دقیقی داشت. یعنی جهت گیری نسبت به نتیجه کار نامشخص است. در این صورت می توانید از طرح پرسش و پاسخ استفاده کنید. یعنی یک سری سوالات طرح کرده و بررسی کنید که این سوالات با اهداف رابطه شما ارتباط مستقیمی دارند یا خیر. اگر بخواهید در هر سوال یک متغیر طرح کنید قطعاً پروپوزال شما قوی تر خواهد بود. پروپوزال نباید با سوالات شما بمباران شود بنابراین سوالات مختصر و محدود اما روشن و واضح می بایست مطرح شود تا نتیجه خوبی به همراه داشته باشد.
فرضیه های عجیب و غریب ممنوع!
یکی از مهمترین اصول پروپوزال نویسی که از سوی تیم انجام پروپوزال نیز به آن اهمیت داده می شود فرضیه های پژوهش است. فرضیه ها باید طوری ساخته شوند که در دنیای واقعی تا حدودی قابل اجرا باشند. فرضیه را با رویابافی اشتباه نگیرید. در این روش بهتر است فرضیه ها به صورت جملات خبری نوشته شود و البته که باز هم متغیرهای وابسته و پیوسته در آنها دیده شود. اینکه فرضیه تایید یا رد می شود پس از انجام ازمایشات خواهد بود. دقت کنید که تفاوت ها و ارتباط و تاثیرپذیری بین دو متغیر اغلب وابسته به فرضیه ها شکل می گیرد و این موضوع سبب می شود تا نتایج قابل قبولی نیز داشته باشید.
به طور کلی اصول پروپوزال نویسی این است که هر بخش به طور دقیق و در زمان مشخص خود نگارش و به نتیجه نسبی موفقی برسد.
